Αποφάσισα να ανασύρω μία παλαιότερη εγγραφή μου απο τα έγκατα του εικονοκλαστικού forum που διατηρώ (όχι με ιδιαίτερη συνέπεια και ... επιμέλεια, είναι αλήθεια!) Αφορά ένα πραγματικό γεγονός στο οποίο ήμουν αυτόπτης μάρτυρας περίπου 2,5 δεκαετίες πριν. Τότε δεν είχα φανταστεί πόσο θα μπορούσε να επηρεάσει το μελλοντικό τρόπο σκέψης μου, αν και ήμουν σίγουρος ότι δεν υπήρχε περίπτωση να διαγραφεί απο την μνήμη μου.
Φανταστείτε το εξής σκηνικό : Ένα τεράστιο αμφιθέατρο φημισμένου Λονδρέζικου πανεπιστημιακού ιδρύματος, κατάμεστο απο 500 περίπου πρωτοετείς φοιτητές διάφορων σχολών θετικής κατεύθυνσης (μηχανολόγους, ηλεκτρολόγους, ηλεκτρονικούς, αεροναυπηγούς, πολιτικούς μηχανικούς κλπ) που όφειλαν να παρακολουθήσουν "Επιστήμη των υλικών", ένα βαρετό και απωθητικό μάθημα που βασιζόταν σε στείρα απομνημόνευση, και το οποίο ήταν ταυτόχρονα το μοναδικό κοινό μάθημα μεταξύ ετερόκλητων σχολών .
Η μέρα είχε κάτι το εξαιρετικό. Θα εμφανιζόταν ο καθηγητής με τα αποτελέσματα του περίφημου Term Test στο εν λόγω στρυφνό μάθημα. Τα Term Tests ήταν μία σειρά ανεπίσημων υποχρεωτικών διαγωνισμάτων που παραδοσιακά διεξήγονταν για περισσότερο απο ένα αιώνα, πριν τα Χριστούγενα, και ήταν μόνο για τους πρωτοετείς φοιτητές. Δεν είχαν καμμία βαθμολογική επίπτωση, αλλά μόνο την εξής στατιστική σημασία. Το ποσοστό αποτυχίας ήταν συνήθως εξαιρετικά ψηλό (γύρω στο 50%) και ήταν παρατηρημένος ένας αξιοσημείωτος συσχετισμός με εκείνους που αποτύγχαναν στα τελικά διαγωνίσματα του Ιουνίου, που τελικά εκδιώκονταν απο το συγκεκριμένο Πανεπιστήμιο (βλέπετε δεν υπήρχαν επαναληπτικές εξετάσεις Σεπτεμβρίου!)
Εμφανίζεται λοιπόν ξαφνικά ο καθηγητής, κατακόκκινος απο θυμό για το ασυνήθιστα μεγάλο ποσοστό αποτυχίας (70 % παρακαλώ.) Μέσα σε ένα πρωτοφανές παραλήρημα επιτιμητικών παρατηρήσεων και σχολίων, ειπώθηκαν περίπου και τα εξής:
" Οι περισσότεροι απο εσας θα πρέπει να αντιμετωπίσετε σοβαρά το ενδεχόμενο να κάνατε σοβαρό λάθος στην επιλογή σας να γίνετε μηχανικοί. Θα ήταν προτιμότερο να στραφείτε κάπου αλλού, πχ στη ζωγραφική, στη μουσική ... κλπ "
Μέσα στη γενική απόλυτη σιγή, ακούγεται η φωνή ενός θαραλέου φοιτητή απο την Ταϋλάνδη : " Professor, για να γίνει κανείς καλός καλλιτέχνης χρειάζεται οπωσδήποτε να έχει ταλέντο, πράγμα που δεν είναι υποχρεωτικά απαραίτητο για τους μηχανικούς. Σ' εμάς απλά αρκεί ένα minimum ευφυϊας και εργατικότητας ! "
Ο καθηγητής άστραψε και βρόντηξε για δεύτερη φορά, αν και πιστεύω ότι είχε αρχίσει να ψυλιάζεται, ότι χάνει το ... επιχείρημα : " Μα τι λες ! Οι μηχανικοί είμαστε χρήσιμοι άνθρωποι στην κοινωνία ... Κάνουμε σπίτια, γέφυρες, αυτοκίνητα, εργοστάσια κλπ. Οι καλλιτέχνες ... τι κάνουν ; "
Ο μετέπειτα πολύ καλός μου φίλος, Chit Yen Chong, ανταπάντησε : " Οι καλλιτέχνες κάνουν την ζωή μας ομορφότερη !! "
Ακόμη ηχεί στ' αυτιά μου η μουσική απο τα χειροκροτήματα και τις επεφημίες των όρθιων πλέον φοιτητών...
Εκείνη την περίοδο ήμουν ένας θρασύς μεταπτυχιακός φοιτητής και ο καθηγητής μου (thesis advisor) ήταν ο αρνητικός πρωταγωνιστής αυτής της ιστορίας. Όταν αργότερα ζήτησε τη γνώμη μου, του είπα αδίστακτα ότι ο συγκεκριμένος φοιτητής κέρδισε το επιχείρημα, αλλά και τις εντυπώσεις. Προς μεγάλη μου έκπληξη, συμφώνησε μόνο με το ... δεύτερο !
Τότε ήταν που άρχισα να καταλαβαίνω γιατί το ανθρώπινο είδος πάντοτε "ανεχόταν" ανθρώπους, που φαινομενικά ξόδευαν τον χρόνο τους άσκοπα και δεν βοηθούσαν στη κοινή προσπάθεια για επιβίωση. Για παράδειγμα, όσοι ζωγράφιζαν στα τοιχώματα προϊστορικών σπηλαίων, πιθανότατα ανήκαν σ' αυτή τη κατηγορία και ήταν η avant-garde της εποχής τους !
YΓ: Ένα κλικ στις τρεις εικόνες ίσως δώσει κάτι ... παραπάνω. Το ίδιο και τα links στο κείμενο !
:)
9 comments:
Πολύ αξιόλογο το κείμενο, Σταύρο. Παραδόξως, όλοι οι επιστήμονες με τους οποίους έχω συνεργαστεί μέχρι σήμερα - κι ήταν όχι μόνο αρκετοί αλλά και πολύ της 'hands on' συνομοταξίας - διέθεταν και φλέβα καλλιτεχνική, ή τουλάχιστον είχαν τη διάθεση για έκφραση και γνώση πολύ μακριά από την άμεση ειδικότητά τους. Όμως δεν έχω συναντήσει κάτι αντίστοιχο στους καλλιτέχνες που έχω γνωρίσει, οι οποίοι συχνά απαξιώνουν ο,τιδήποτε "πρακτικό". Πιστεύω ότι η ίδια η επιστημονική έρευνα κι εφαρμογή εμπεριέχει απέραντη τέχνη κι αστείρευτη ενδοσκόπηση, όπως άλλωστε και αντίστροφα για την τέχνη. Ο κόσμος γίνεται πιο όμορφος όταν οποιοδήποτε ανθρώπινο ταλέντο καλλιεργείται, γίνεται αποδεκτό κι αξιολογείται/αξιοποιείται ανάλογα. Όλοι οι άνθρωποι έχουν κάτι να προσφέρουν στο διπλανό τους, αν το επιθυμούν.
Καλό σαββατόβραδο και καλό σου ξημέρωμα.
Τελικά έγινες μηχανικός φαντάζομαι, το σίγουρο είναι πως έγινες και καλλιτέχνης και αυτό έχει τη σημασία του...
@ thalassaki
Συμφωνώ απολύτως με το σχόλιό σου για τους καλλιτέχνες. Δυστυχώς, στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι τεχνοφοβικοί και περιχαρακώνονται στο περιορισμένο αντικείμενό τους.
Νομίζω ότι ο R. Feynman (νόμπελ φυσικής το 1965) τα είπε καλύτερα απο τον καθένα :
Ωδή σε ένα λουλούδι
Τα ίδια και χειρότερα ισχύουν και για τους κάθε λογής "διανοούμενους" των Θεωρητικών και Κοινωνικών σπουδών που είναι εντελώς αγράμματοι όσον αφορά τα Μαθηματικά και τις Θετικές Επιστήμες :
Διανoουμενίστικος σνομπισμός
Η ποικιλία χωρίς φίλτρα και η ευρύτερη καλλιέργεια ... will do the trick, αγαπητή φίλη !
Ευχαριστώ για το διεισδυτικό σχόλιό σου.
Καλό ξημέρωμα :)
@ alataki
Ναι, έγινα μηχανικός που να πάρει ... ίσως γιατί γνώριζα ότι δεν έχω κάποιο καλλιτεχνικό ταλέντο, όπως για παράδειγμα ο αδερφός μου που είναι μουσικός.
Όμως έχω κάποιο κρυφό χαρτί !
Ένας ποιητής, ένας ζωγράφος ή ένας καλλιτέχνης, που κατά τεκμήριο είναι αισθητικά εξευγενισμένοι, μπορούν να εκτιμήσουν και να αποτυπώσουν την ομορφιά ενός φυσικού φαινομένου, πχ ενός ουράνιου τόξου. Όμως ένας άνθρωπος με βαθιά επιστημονική κατανόηση των φυσικών φαινομένων, έχει ένα εξαιρετικό πλεονέκτημα, ακόμα και αν δεν είναι τόσο αισθητικά εκλεπτυσμένος όσο ένας καλλιτέχνης: την επιπρόσθετη γνώση, που του δίνει επιπλέον δυνατότητες να εκτιμήσει βαθύτερα την ομορφιά και στο επίπεδο των φυσικών διεργασιών (σε μικρόκοσμο και μακρόκοσμο) που επίσης διέπονται από εξαιρετικό κάλλος, δυστυχώς απροσπέλαστο για πολλούς ανθρώπους της τέχνης και της ποίησης.
Ξε-ύφανση του τόξου
Με λίγα λόγια, η επιστήμη προσθέτει, δεν αφαιρεί.
Δε σου κρύβω ότι αυτό με παρηγορεί. Όμως, όταν με χαρακτηρίζουν καλλιτέχνη (όπως εσύ), τότε στιγμιαία "πετάω", φυσικά μέχρι να προσγειωθώ στην πραγματικότητα !
Σ' ευχαριστώ πολύ καλή μου φίλη !
Καλό βράδυ
:)
Καλλιτέχνη! :)
(έτσι το είπα για να σε ανεβάσω)
Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά και ενδιαφέρουσα και η κουβέντα στα σχόλια.
Γενικά νομίζω ο καλλιτέχνης (και δεν ξέρω γιατί αλλά όποτε λέω αυτή τη λέξη μου έρχεται πρώτα στο μυαλό κάποιος ζωγράφος) είναι περισσότερο μακρυά από την επιστήμη σε σχέση με τον επιστήμονα και την απόστασή του από την ομορφιά.
Επίσης, ο καλλιτέχνης (και μιλάω για πραγματικούς καλλιτέχνες - όχι για δήθεν διανοούμενους και άλλους τέτοιους φαιδρούς τύπους) ασχολείται με την τέχνη του σαν μαριονέτα αφημένη στα επιδέξια χέρια της Έμπνευσης. Δεν αναρωτιέται γιατί.
Ο επιστήμονας ξεκινά από το γιατί. Θέλει να ξέρει την ουσία, τη λειτουργία, τη μηχανική ενός φαινομένου.
Ρίχνω ένα δίκαιο νόμισμα: Διαισθητικά είναι 50-50 η πιθανότητα κεφαλής ή γραμμάτων - το ξέρει ακόμα κι ο καλλιτέχνης. Για έναν επιστήμονα είναι μία δοκιμή Bernoulli με p=0,5 και στήνει ολόκληρη θεωρία, μετά ανακαλύπτει νέες κατανομές μέσω αυτής. Και ο καλλιτέχνης αναρωτιέται: Καλά, αυτός δεν έχει τίποτα καλύτερο να κάνει;
- Να νιώθεις τυχερός που κάνω αυτό αντί να φθονώ το ταλέντο σου και να μουτζουρώνω τον πίνακά σου, απαντά αφοπλιστικά ο επιστήμονας. Αργότερα, παρατηρεί το έργο του καλλιτέχνη και του αρέσει ενώ έχει βάλει μουσική να παίζει!
@ 2Σx2
Μα φυσικά με ανέβασες ! Όπως και η Αnna Tifu που έστειλες στο link σου. Άψογη, απο όποια πλευρά και να τη δει κανείς ...
Eπειδή είναι αδιανόητο να μη σε "κεράσω" κι' εγώ με ένα σύνδεσμο, ορίστε κάτι που πάντα με συνάρπαζε:
Maybe I'm Amazed
Για κάποιο ιδιαίτερο λόγο, το συγκεκριμένο τραγούδι, έκανε μια ζωή τα πόδια μου να "τρέμουν". Πόσο μάλλον όταν στο συγκεκριμένο video, σε μιά κατάμεστη Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας, διακρίνει κανείς εμφανώς συγκινημένους θεατές, μικρούς και μεγάλους ...
Νάσαι καλά φίλε
:)
"-Παππού αγαπημένε, είπα, δώσ μου μιαν προσταγή.
-Φτάσε όπου μπορείς παιδί μου...
-Παππού, φώναξα τώρα πιο δυνατά, δώσ μου μιαν πιο δύσκολη, πιο κρητικιά προσταγή.
-Φτάσε όπου ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΣ παιδί μου !...Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα..."
Aυτο θα πεί Άνθρωπος: καλλιτέχνης και επιστήμονας,αιθεροβάμων η ορθολογιστής..τι σημασια έχει..;
Έκαστος στο είδος του..με ψυχη και τόλμη με λογισμό και μ'όνειρο.
Καλο Ξημέρωμα Σταύρο μου. :)
Μαρία έχεις δίκιο, οι ταμπέλες ... δεν έχουν καμμία απολύτως σημασία !
Στο παρακάτω link, δύο απρόσμενες αλλά ΥΠΕΡΟΧΕΣ επιθέσεις ομορφιάς στη μουντή καθημερινότητα :
Tέχνη και ομορφιά !
Καλό βράδυ :)
Φιλιά...
Post a Comment