May 2, 2013

Credo quia absurdum


Οκτώ μόνο παράγραφοι από το εκπληκτικό Δοκίμιο του Νίκου Δήμου, που τιτλοφορείται "Η σιωπή του θεού και η προπαγάνδα της Πίστης":

Ο Θεός σιωπά. Η «σιωπή του Θεού» είναι το βασικό μοτίβο όλης της υπαρξιακής φιλοσοφίας – αλλά και θεολογίας – του περασμένου αιώνα. Ο Θεός σώπασε στο Άουσβιτς και στην Ρουάντα, στην Καμπότζη και την Σερμπρένιτσα. Άφησε να εκτυλιχτούν απύθμενες βαρβαρότητες, χωρίς ποτέ να μας δώσει ούτε «ένα σημείον». Ο Θεός σωπαίνει όχι μόνο στις μεγάλες δημόσιες τραγωδίες αλλά και στις μικρές ιδιωτικές. Η μάνα που σπαράζει για τον χαμό του παιδιού της δεν παίρνει απάντηση. Ο Θεός σωπαίνει – είτε λέγεται Θεός, είτε Αλλάχ, είτε Ιεχωβάς, είτε αποκαλείται με άλλο όνομα από τα πολλά που του δίνουν οι άνθρωποι. Βλέπει το κακό να συμβαίνει και όχι μόνο δεν το σταματάει (αυτός ο παντοδύναμος) αλλά ούτε καν αντιδρά είτε για να το δικαιολογήσει είτε για να εκφράζει την συμπαράστασή του.

Κι όμως στην Χριστιανική θρησκεία τα κύρια επίθετα του Θεού είναι πανάγαθος, ελεήμων και φιλάνθρωπος και στην Μουσουλμανική «Αλ Ραχμάν» (ο οικτίρμων) και Αλ Ραχίμ (ο συμπονετικός). Αντίθετα με τον Θεό που σιωπά, οι προπαγανδιστές και απολογητές του υπήρξαν ανέκαθεν λαλίστατοι. Ιδρυτές θρησκειών, απόστολοι, προφήτες, ιερείς και αρχιερείς, μοναχοί και θεολόγοι, μας έχουν φιλοδωρήσει με χιλιάδες – ίσως και εκατομμύρια σελίδες κειμένων. 

Κοινό στοιχείο όλων αυτών των λόγων είναι η προσπάθεια να δικαιολογήσουν τους τρόπους του Θεού στους ανθρώπους, για να χρησιμοποιήσω τον περίφημο στίχο του Μίλτωνα: «to justify the ways of God to Men».



Διαπρεπής Γάλλος θεολόγος, ο καθηγητής Bernard Sesboüé, σε μελέτη του για την σιωπή του Θεού, αφού αναλύσει διεξοδικά όλες της περιπτώσεις όπου ο Θεός παρέμεινε απών, καταλήγει στο εξής: είναι πλάνη να θεωρούμε ότι ο Θεός σιωπά – διότι ο Θεός μίλησε, άπαξ και δια παντός, όταν έστειλε το γιο του να σταυρωθεί και να υποφέρει για μας. Μέσα από την Σταύρωση συμμετέχει στα πάθη μας – και άρα είναι παρών. 

Δεν ξέρω αν, το γεγονός ότι πριν δύο χιλιάδες χρόνια σταυρώθηκε κάποιος (που μετά όμως αναστήθηκε), κάνει κατανοητό και υποφερτό το σημερινό συλλογικό (ή και ατομικό) μαρτύριο των ανθρώπων. Δεν γνωρίζω πόσο το δικαιολογεί.

 Η ύπαρξη του πόνου και του κακού στον κόσμο δεν συμβιβάζεται με την παρουσία ενός πανάγαθου και παντοδύναμου Θεού. Η αρχαία διάζευξη (αν δεν μπορεί να εκριζώσει το Κακό δεν είναι παντοδύναμος – αν δεν το θέλει, δεν είναι πανάγαθος) ισχύει πάντα. Οι διάφορες (εκατοντάδες) προσπάθειες των απολογητών δεν λύνουν το πρόβλημα. Οι αφελείς θεωρίες ότι ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο την ελευθερία να πράττει και άρα δεν είναι υπεύθυνος γι αυτόν (είμαι άραγε ελεύθερος να μην πονώ και να μην πεθάνω;) ή ότι άφησε το κακό στον κόσμο για να μας δοκιμάσει (τι – και τα βρέφη; Θεός βασανιστής;) δεν πείθουν κανένα – παρά μόνον όσους παραιτούνται από την λογική. Η τελευταία καταφυγή: το Credo quia absurdum (πιστεύω διότι είναι παράλογο) του Τερτουλιανού. Αλλά, αν ανοίξω την πόρτα στο παράλογο, κανείς δεν θα με εμποδίσει πια να πιστεύω και στον Εκατόγχειρα και στον Άργο με τα χίλια μάτια.

Κι όμως, αυτό που δεν λύνεται λογικά και δεν αντέχεται βιωματικά, συσκοτίζεται και μεταμορφώνεται προπαγανδιστικά. Μπροστά στην δεξιοτεχνία των απολογητών θεολόγων, ακόμα και ένας Γκαίμπελς φαντάζει αφελής και πρωτόγονος. Ένας απόλυτα παρθένος παρατηρητής (εξωγήινος;) που θα μελετούσε τον κόσμο μας, θα έβλεπε μία γιγάντια συσσώρευση οδύνης η οποία ξεκινάει από τα κατώτερα ζωικά είδη (που αλληλοσπαράσσονται για να επιβιώσουν) και φτάνει μέχρι τον άνθρωπο – το αποκορύφωμα μίας εντελώς σαδιστικής δημιουργίας. Ο άνθρωπος πλάστηκε (από τον Θεό ή την τύχη – αδιάφορο) με δύναμη ζωής, ένστικτο αυτοσυντήρησης, αίσθηση ανεπανάληπτης ατομικότητας, ανάγκη διάρκειας – ενώ η μοίρα του είναι να φθαρεί, να γεράσει και να πεθάνει. Η ατομικότητά του, η γνώση και η εμπειρία που συσσωρεύει όλη του τη ζωή – όλα αυτά είναι αναλώσιμα και αδιάφορα. Αρκεί να αναπαράγεται για να συντηρείται το είδος – σαν να ήταν αμοιβάδα.

Αν ο δημιουργός μιας τέτοιας εκρηκτικής αντίφασης δεν είναι η τυφλή εξέλιξη – τότε πρέπει να είναι ένας ιδιοφυής σαδιστής...


ΥΓ. Κλικάρετε άφοβα το video και τα 8 link του κειμένου !

:)


8 comments:

to alataki said...

Πριν από χρόνια έψαχνα να βρω απαντήσεις ή έστω τη δική μου αλήθεια στο θέμα της δημιουργίας και της ύπαρξης. Το ίδιο έκαναν και θα κάνουν οι άνθρωποι αιώνια και αέναα. Η προπαγάνδα και η κατευθυνόμενη πληροφορία εξακολουθούν να κάνουν το θαύμα τους, ανεξάρτητα από τον αριθμό των σοφών που προσπάθησαν ή θα προσπαθήσουν να πείσουν με τη λογική. Τώρα είμαι σίγουρη ότι είναι ελάχιστοι και ανήμποροι μπρος στην τεράστια δύναμη του αφελούς ανθρώπινου εγκέφαλου.
Οι απορίες μου; Τι δεν καταλαβαίνουμε;
Την καλησπέρα μου Neggy...

negentropist said...

H επιτελεσματική αξία οποιασδήποτε ιδέας βρίσκεται κυρίως στην τροποποίηση της συμπεριφοράς που προκαλεί είτε στο άτομο είτε στην ομάδα που την έχει ασπαστεί. Εκείνη η ιδέα που προσφέρει σε μία ανθρώπινη ομάδα περισσότερη συνοχή και αυτοπεποίθηση, θα της χαρίσει απο αυτό και μόνο, αυξημένη επεκτατική ισχύ, που με τη σειρά της θα εξασφαλίσει την επιπλέον προώθηση της ίδιας της ιδέας.

Όμως, η εν λόγω προωθητική αξία δεν σχετίζεται αναγκαστικά με το ποσοστό αντικειμενικής αλήθειας που ενδεχομένως εμπεριέχει η κάθε ιδέα. Πχ οι αφελείς θεϊστικές αντιλήψεις με τις παρελκόμενες θρησκευτικές αρματωσιές, ΔΕΝ οφείλουν την ανθεκτικότητά τους σε δήθεν "εξ' αποκαλύψεως" αλήθειες, αλλά στο ότι επιβάλλονται - αρκετές φορές βίαια - με την βοήθεια του ΦOBOY, και της χυδαίας πλύσης εγκεφάλου, σε ιδιαίτερα ευαίσθητες μικρές ηλικίες παιδιών, που είναι ανίκανα να αντιδράσουν . Δυστυχώς, αυτή είναι η εξήγηση για την ανθεκτικότητα, αλλά και για την ευρύτερη κοινωνική αποδοχή των θρησκειών, παρά το ότι υποτιμούν κατάφωρα την ανθρώπινη νοημοσύνη !

Ας ονειρευτούμε λοιπόν ένα λιγότερο υποκριτικό μέλλον, στο οποίο θα "ανθίζουν" η Λογική, η Ελεύθερη Σκέψη, η δημιουργική αμφισβήτιση και η Επιστημονική περιέργεια, ΧΩΡΙΣ την δηλητηριώδη πλύση εγκεφάλου που υφίστανται τα μικρά παιδιά από ρασοφόρους, δασκάλους, γονείς, συγγενείς, φριχτές ηλικιωμένες (και μη) .. στείρες παρθένες, και γενικά από όσους δεν τους προβληματίζουν οι κάθε λογής παιδαριώδεις θρησκευτικοί μύθοι, που επινόησαν αδαείς δεισιδαίμονες, μερικές χιλιάδες χρόνια πριν, εκμεταλλευόμενοι την ευπιστία, την ΑΓΝΟΙΑ, αλλά και τον φόβο των πολλών!

Καλό απόγευμα Ιωάννα, με Νίκο Σκαλκώτα:

36 Greek Dances - Series I - 3. Epirotikos (1933)

:)

Alex said...

Σταύρο καλημέρα ,
δεν τολμώ να συμφωνήσω ή να διαφωνήσω όχι απο φόβο αλλά απο αμφιβολία που ξεκινά απο την απόλυτη ανυπαρξία η οποία μπορεί να θεωρηθεί υεπύθυνη για την "δημιουργία μας"..και βεβαίως αρκούμαι στο να δηλώνω άγνοια !!

την καλημέρα μου και καλή δύναμη , σήμερα οφείλει να προεδρεύει των ευχών !!

negentropist said...

Γεια σου, Αλεξία !

Σύμφωνα με τον R. Dawkins (βλ. το βιβλίο του: Η περί θεού αυταπάτη), μια φυλή στην Νιγηρία πιστεύει στην ενδιαφέρουσα, πανάρχαια εξ' αποκαλύψεως αλήθεια της, ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε από περιττώματα μερμηγκιών ! Κανείς βέβαια δεν μπορεί να κλονίσει την πίστη των μελών αυτής της φυλής, αφού γι' αυτούς είναι μία .. εξ' αποκαλύψεως αλήθεια (!!!), που άλλωστε ταιριάζει με βιωματικές προσλαμβάνουσες παραστάσεις τερμιτών που αφθονούν στην περιοχή τους.

Σε διαβεβαιώνω ότι υπάρχουν άνθρωποι που αδυνατούν να είναι αγνωστικιστές, όχι μόνο σε σχέση με τον προηγούμενο μύθο, αλλά και σε σχέση με ΚΑΘΕ άλλο ανθρωπογενή μύθο δημιουργίας, επειδή αισθάνονται ότι προσβάλεται η νοημοσύνη τους.

Σε προηγούμενες αναρτήσεις μου είχα σχολιάσει ακροθιγώς το περίφημο τζάμπα γεύμα, στο οποίο έχουν αναφερθεί πολλοί ιδιοφυείς Φυσικοί, όπως ο περίφημος Stephen Hawking. Ο όρος "τζάμπα γεύμα" προφανώς υποδηλώνει ότι το σύμπαν, αλλά και το φαινόμενο της ζωής, είναι μία ανακατανομή του τίποτα.

Το εκπληκτικό είναι ότι αυτή η θέση βασίζεται σε 2 τεκμηριωμένα επιστημονικά συμπεράσματα, που ΔΥΣΤΥΧΩΣ δεν έχουν ακόμη διαχυθεί στην ανθρώπινη συνείδηση. Αυτά είναι:

1) Έχει αποδειχθεί πειραματικά, ότι η συνολική ενέργεια του Σύμπαντος είναι μηδέν (επίπεδο - Ευκλείδιο σύμπαν!) και συνεπώς δεν απαιτείται δημιουργός ή ενέργεια για να δημιουργηθεί κάτι από το "τίποτα". Αρκεί μία μεγάλη κβαντική διακύμανση του κενού (στο πλαίσιο της Αρχής Απροσδιοριστίας του Heisenberg) ώστε το Σύμπαν να ξεπηδήσει αυθόρμητα από το τίποτα!

και

2) ο χρόνος δημιουργήθηκε αυθόρμητα ΜΕΤΑ το Big Bang (κατά τη στιγμή της Μεγάλης Έκρηξης ήταν παγωμένος). Συνεπώς, ΔΕΝ υπήρχε χρόνος ΠΡΙΝ από το Big Bang ώστε να φιλοξενήσει κάποιο .. δημιουργό. Επιτέλους, η Επιστήμη βρήκε ένα υπέροχο, τεκμηριωμένο παράδειγμα, όπου η αιτιοκρατία καταρρέει !

Είναι λοιπόν προφανές γιατί, η επιλογή μεταξύ:

α) κάποιου αυθαίρετου δημιουργού, ο οποίος πρωτοεμφανίστηκε αποκλειστικά σε δεισιδαίμονες εβραίους βοσκούς στη Μέση Ανατολή την εποχή του Χαλκού,

και

β) της τεκμηριωμένης επιστημονικής θέσης, που βασίζεται στην state-of-the-art γνώση της σύγχρονης Αστροφυσικής,

είναι εύκολη υπόθεση για ανθρώπους σαν εμένα, οι οποίοι προτιμούν το δεύτερο ενδεχόμενο, επειδή είναι συντριπτικά πολύ πιο πιθανό από το πρώτο αφελές, ανθρωπογενές κατασκεύασμα :)))

Καλό απόγευμα και καλή δύναμη, με (ή ... χωρίς) τους Lambert, Hendricks & Ross:

Moanin'

:)

She said...

Ένας απόλυτα παρθένος παρατηρητής (εξωγήινος;) που θα μελετούσε τον κόσμο μας, θα έβλεπε μία γιγάντια συσσώρευση οδύνης η οποία ξεκινάει από τα κατώτερα ζωικά είδη (που αλληλοσπαράσσονται για να επιβιώσουν) και φτάνει μέχρι τον άνθρωπο – το αποκορύφωμα μίας εντελώς σαδιστικής δημιουργίας"

Δεν θα μπορούσα να διαφωνήσω, άλλωστε αν κοιτάξουμε γύρω μας θα βρούμε αρκετά τέτοια όντα σαδιστικής δημιουργίας, καλυμμένα πολλές φορές πίσω από μάσκες "καλού φίλου", "αγαπημένου συγγενή" ή ακόμη Οσκαρικά υποκρινόμενους ερωτευμένους ή "θαυμαστές" με αθώες προθέσεις που ίσως δεν θα δίσταζαν να δεχθούν να υποδηθούν τους ρόλους τους αρκεί να "τσεπώσουν" το "χαρτζηλικάκι" τους.
Αλήθεια γιατί δεν γράφεις κάτι για τον Θεό του χρήματος που είναι εξάλλου και... χειροπιαστός?

Ένα από τα αγαπημένα μου
https://encrypted-tbn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSMfokb9xG_5_bsCtqvvtCvE5JsZmqRtO7WDtK199georr0IwPf

negentropist said...

Σε καλωσορίζω αγαπητή She !

Είναι ταιριαστό το "She said" στην αρχή του ενδιαφέροντος σχολίου σου :)

Δυστυχώς οι υποκρινόμενοι που υποδύονται ρόλους είναι πλέον ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.

O Oscar Wilde, το είχε θέσει πολύ απλά στο θεατρικό του έργο, Ο σοβαρότατος κύριος Ερνέστος:

I hope you have not been leading a double life, pretending to be wicked and being good all the time. That would be hypocrisy.

Όσο αφορά τον "θεό" του χρήματος που σίγουρα είναι πανταχού παρών σαν την ... θεμελιώδη αλληλεπίδραση της βαρύτητας, ορίστε ένα καταπληκτικό video του Paul Grignon, που είχα δει πριν από πολλά χρόνια:

Το χρήμα ως χρέος

Καλό ξημέρωμα !

:)

She said...

Ευχαριστώ για την απάντηση. Όσο και για τις προτάσεις. Θα εστιάσω στην υποκρισία με βάση το Θεό του Χρήματος ώς αντάλλαγμα. Πιστεύω πως για να συνδιαστούν αυτά τα δύο σίγουρα προυπάρχει γονίδιο - εκ' γεννετής που λεμε- αλλιώς είναι κάτι που δεν μαθαίνεται αν δεν έχει κάποιος τη προδιάθεση εκ'χαρακτήρος να το υιοθετήσει και να το κάνει τρόπο ζωής και επιβίωσης εννίοτε. Με λίγα λόγια ένας πετυχημένος υποκριτής θεμάτων και συναισθημάτων γίνεται υποψήφιος για Οσκαρ όταν πρόκειται να πληρωθεί για τις υπηρεσίες του.

Να και κάτι αντιπροσωπευτικό
http://youtu.be/5iyVencQu8U

negentropist said...

Πάντως, η πιό αποδεκτή υποκρισία είναι η ευγένεια !

Money and Justice

:)