July 8, 2010

Aστρόσκονη


Life is minutiae, punctuated by irrelevancies

Δυστυχώς, μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό του ανθρώπινου πληθυσμού γνωρίζει ότι  τα χημικά στοιχεία σφυρηλατούνται, εδώ και 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια, στις "φωτιές" αστεριών μεγάλης μάζας, τους υπερκαινοφανείς,  που εκρήγνυνται στο διάστημα εμπλουτίζοντας συνεχώς τις επόμενες γενιές αστεριών με άνθρακα, οξυγόνο, άζωτο και άλλα βασικά συστατικά της ίδιας της ζωής. Συνεπώς είμαστε στην κυριολεξία φτιαγμένοι  από "αστρόσκονη", κι'  αυτό ΔΕΝ είναι σχήμα λόγου !  

Όσο και να αντιδρούν πεισματικά οι κάθε λογής "Ταλιμπάν", Δύσης και Ανατολής, είναι  διασταυρωμένο επιστημονικά το γεγονός ότι είμαστε αστράνθρωποι. Λυπάμαι που ίσως απογοητευθούν ορισμένοι αναγνώστες, αλλά η επιστημονική γνώση είναι σαφώς προτιμότερη απο τους κάθε λογής αφελείς θρησκευτικούς μύθους, που επινόησαν αδαείς άνθρωποι μερικές χιλιάδες χρόνια πριν, υποτιμώντας κατάφωρα την νοημοσύνη των πολλών.

Προερχόμαστε λοιπόν από την "αστρόσκονη" κάποιου κοντινού υπερκαινοφανούς (supernova) και σίγουρα θα καταλήξουμε ξανά σε "αστρόσκονη".  Θα είμαστε δηλαδή το υπόστρωμα ενός νέου κύκλου εκρήξεων και δημιουργίας νησίδων "σχετικής τάξης", μέσα στην συμπαντική αταξία !

Θα επιστρέψουμε λοιπόν στ' άστρα. Κάπoτε θα υπάρξουν και άλλοι κόσμοι με άλλα όντα, αστρανθρώπους σαν εμάς, που θα γεννηθούν μέσα από τις στάχτες ενός ασήμαντου αστεριού, που  δεν έχει τα  ... προσόντα να γίνει supernova ... και σήμερα το λέμε Ήλιο !




ΥΓ: 13 links στο κείμενο ... και ένα που κρύβει η εικόνα !

:)

14 comments:

ria said...

εν ολίγοις, αστέρια ήμασταν και αστέρια θα γίνουμε!

μου αρέσει!

όσο για το τραγούδι που έβαλες, είναι μέσα στα 100 ωραιότερα τραγούδια του 20ου αιώνα!
το μοναδικό ελληνικό τραγούδι που μπήκε σε αυτή τη λιστα!

καλό βράδυ...

She said...

Ενδιαφέρον κείμενο και όπως πάντα η ανάλυση του θέματος...θεαματική!

Αυτό βέβαια που κάνει την αντίθεση είναι από την μία ο επιστημονικά τεκμηριωμένος λόγος και από την άλλη το τραγούδι που- ναι μεν- μιλά για άστρα αλλά τα "μεταφράζει" σε "συναίσθημα" κι όχι σε υπερκαινοφανείς αυτού καθ'αυτού. Με λίγα λόγια τα άστρα τα βλέπει κανείς ανάλογα με την διάθεσή του. Και νομίζω ορθά επέλεξες αυτό το τραγούδι για να δείξεις και τις δύο "όψεις των αστεριών". Την επιστημονική και τη ποιητική.

Kλείνω το μακροσκελές σχόλιο, αρκετά σας κούρασα με τις αναλύσεις μου, με ένα αγαπημένο τραγούδι σχετικό με το θέμα, σε στίχους της λατρεμένης μου Ελένης Ζιώγα.

"ο χορός των άστρων"

Έτσι απλά... επειδή μιλά για όμορφα πράγματα!

καλό σας βράδυ!

:-)

2Σx2 said...

Τι πιο κατάλληλο;

Αστήρ ην και εις άστρον απελεύσητω, χοχοχοχο!

The moon shook and curled up like gentle fire
The ocean glazed and melted wire
Voices buzzed in spiral eyes
Stars dived in blinding skies

Stars die. Blinding skies.

Tree cracked and mountain cried
Bridges broke, window sighed
Cells grew up and rivers burst
Sound obscured and sense reversed

Idle mind and severed soul
Silent nerves and begging bowl
Shallow haze to blast a way
Hyper sleep to end the day

δήμητρα♥♥♥q said...

Ως φυσικός δε θα μπορούσα να αδιαφορήσω στο θέμα ετούτης της ανάρτησης ούτε να μην προσυπογράψω χαμογελώντας. Ως αιθεροβάμων πάλι, δε θα μπορούσα να αδιαφορήσω στην ποιητική της χροιά που της δίνει τη γοητεία που χρειάζεται για να ταξιδέψει αλήθειες σημαντικές αλλά άγνωστες!!!
Να 'σαι καλά!

to alataki said...

to alataki said...
Σταύρο, δεν ξέρω αν έκανες την ανάρτηση τυχαία ή έδωσες σημασία σε σχόλιό μου, πρέπει όμως να πω ότι αυτό το θέμα είναι από τα αγαπημένα μου.
Με την υποψία γνώσεων που διαθέτω στην φυσικοχημεία από σκόρπιες αναγνώσεις, πιστεύω το ίδιο, που έχει γίνει και αιτία ατέλειωτων συζητήσεων στις παρέες.
Εξακολουθώ να ρωτώ, πώς είναι δυνατόν τα βασικά χημικά στοιχεία που αποτελούν τη βάση της δημιουργίας του Σύμπαντος και βρίσκονται σε μετεωρίτες, νεφελώματα, στα νερά, στο έδαφος (άνθρακας, άζωτο, οξυγόνο), να εξαιρούνται από τη δημιουργία του ανθρώπου, όταν μάλιστα στο σώμα του συναντώνται τα ίδια στοιχεία.
Πώς είναι δυνατόν άτομα με επιστημονική γνώση να αποκλείουν τη σχέση μεταξύ αυτών των δύο.
Ακόμα και τη θεολογική άποψη να δεχτεί κανείς (από χώμα πλάστηκε και σε χώμα καταλήγει) μεταφορικά στην αστρόσκονη παραπέμπει (στα παραπάνω στοιχεία δηλ).
Εδώ θα ήθελα να θίξω και την πεμπτουσία του Αριστοτέλη, (αιθέρας) αυτή τη σκοτεινή ενέργεια που αν είναι αποδεκτή σήμερα ως θεωρία, θα μπορούσε ίσως να παραπέμψει στην ψυχή - πνοή;;;
Ένας φυσικός θα έλεγε μάλλον πως είναι μια απλουστευμένη ίσως και απλοϊκή θεωρία όλα τα παραπάνω και θα ήθελα την άποψή τους.
Το melv@ki μου πάντως νομίζω ότι συμφωνεί...

Ξ αγωνία (περιέργεια μάλλον) για την προέλευση και την κατάληξή μας δεν έχει τελειωμό, θα επανέλθω με κάποιους μύθους αρχαίων λαών, αν μου επιτρέπεις φυσικά...

negentropist said...

Mα φυσικά Ιωάννα ... Το σχόλιό σου ήταν το ερέθισμα γι' αυτή μου την ανάρτηση ! Αν θέλεις, μπορείς να το δεις και σαν συνδυασμό Tύχης και Aναγκαιότητας :)

Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις σε ΚΑΝΕΝΑ γνωστικό πεδίο για να υπάρχει ΠΛΗΡΗΣ κατανόηση ακόμη και των πιό δυσνόητων εννοιών και διανοητικών εργαλείων που χρησιμοποιούνται. Όταν ακούς κάποιον να λέει ότι ΔΕΝ μπορώ να σου εξηγήσω το τάδε θέμα, επειδή δήθεν απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις, τότε να είσαι σίγουρη ότι είτε έχει έλειμμα κατανόησης, είτε μειωμένη μεταδοτικότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για το αντίθετο είναι ο περίφημος νομπελίστας φυσικός Richard Feynman, o οποίος έγραψε ένα εκλαϊκευμένο βιβλίο Κβαντικής Ηλεκτροδυναμικής για μία φίλη του φιλόλογο! Σε διαβαιώνω, ότι έπειτα απο προτροπή μου, το διάβασε και το κατανόησε σε βάθος η μητέρα μου, που δεν έχει ιδέα απο μαθηματικά, αλλά ούτε απο "ενδιάμεσα διανυσματικά μποζόνια" και "φερμιόνια" !

Επειδή σε ένα σχόλιο είναι πρακτικά δύσκολο να εκθέσω την γνώμη μου σε όλη της την έκταση (πρόβλημα χώρου και χρόνου), επίτρεψέ μου να παρεθέσω μερικά links απο αναρτήσεις μου σε αυτό το blog, που νομίζω ότι δίνουν μία καλή εικόνα.

Υπάρχει Ηθική χωρίς την έννοια του Θεού ?

Συμμετρία και Θάνατος

Πολιτική, μάζες και μποζόνιο Higgs

Επουράνια τσαγιέρα

Η Ηθική της Γνώσης

Το Απόλυτο Δωρεάν Γεύμα

Αναδυόμενες Σκέψεις

Φράχτες και ελευθερία

Πλατωνική μαθηματική ύπαρξη

Aνθρώπινο, πολύ Ανθρώπινο

Διανoουμενίστικος σνομπισμός

Ανοιχτές πόρτες για πάντα

Ξε-ύφανση του τόξου

Αυτά τα μάτια !

Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε

Κακές ιδέες

Παραμόρφωση

Σκόπιμος Πόνος !

Καλό ξημέρωμα !

:)

Βασίλειος Περαντζάκης said...

Είδες τι έφτιαξε ο θεός; Πανέξυπνο....!!! ;-)

negentropist said...

Mπα Βασίλη :)

Eίναι συντριπτικά πιό πιθανό ολόκληρο το Σύμπαν να είναι αποτέλεσμα μιας τυχαίας κβαντικής διακύμανσης στα πλαίσια της Αρχής Απροσδιοριστίας.

Όμως σε κάθε περίπτωση, έστω και παραφράζοντας τον Woody Allen, ας μου έδινε και μένα ο θεός κάποιο ξεκάθαρο σημάδι! Όπως πχ μία παχυλή κατάθεση στ' όνομά μου σε κάποια Ελβετική τράπεζα !

Καλό σ/κ με δύο video, ενός υπέροχου κωμικού και ενός νομπελίστα φυσικής:

Ο αόρατος τύπος που σε παρακολουθεί

O Steven Weinberg στο BBC

;-)

KOSTAS PAP said...

Η πίστη στην ύπαρξη ανώτερων όντων και θεών είναι μια ανθρώπινη ανάγκη από τις απαρχές του πολιτισμού και η οποία εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους. Η πίστη λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά μπροστά στην αδυσώπητη μοίρα του τελειωτικού αφανισμού. Κάποιος φιλόσοφος πρόσφατα έλεγε πως για να καταργήσουμε τη θρησκεία πρέπει να βρούμε με τι θα την αντικαταστήσουμε, τονίζοντας τη σημασία που έχει για τον ανθρώπινο ψυχισμό. Δεν είναι, ούτε ήταν, λοιπόν αδαείς οι παλιοί άνθρωποι και οι τωρινοί που πιστεύουν, απλώς υπακούνε σε ένα αίσθημα αυτοσυντήρησης που δημιουργεί την φαντασίωση της πίστης. Κατά τα άλλα πολύ ενδιαφέροντα όπως πάντα τα περί της αστρόσκονης. Στο κάτω κάτω γι' αυτούς που δεν βρίσκουν παρηγοριά στην πίστη υπάρχουν τα άστρα σαν εγγύηση αιωνιότητας. Καλή μέρα.

negentropist said...

Όλα πρέπει να αντιμετωπίζονται "σχετικά", αγαπητέ Κώστα.

Φυσικά και ήταν αδαείς, σε σχέση με εμάς, οι αγράμματοι βοσκοί της Μέσης Ανατολής στην εποχή του χαλκού, ακόμη κι' αν λειτούργησαν "ψυχοθεραπευτικά", διαδίδοντας το αφελές παραμυθάκι ότι γεννηθήκαμε αμαρτωλοί και ότι θα "σωθούμε" εναρμονιζόμενοι με τις επιθυμίες και τις ιδιοτροπίες κάποιου υπερκόσμιου όντος, το οποίο σημειωτέον έχει "ψύχωση" με το να το λατρεύουμε και να το δοξολογούμε νυχθημερόν !

Όλοι εμείς που ζούμε στον 21ο αιώνα, κατά πάσα πιθανότητα θα χαρακτηριστούμε εξίσου "αδαείς", απο τους απογόνους μας που θα ζουν σ' αυτόν τον πλανήτη, μετά απο 1 - 2 χιλιετίες! Αυτό βέβαια θα συμβεί μόνο αν για κάποιο λόγο δεν έχουμε καταστραφεί σαν είδος ... τουλάχιστον θέλω να ελπίζω όχι απο τα πυρηνικά, κάποιων "ευσεβών", πλην όμως ανόητων, Ταλιμπάν της Ανατολής ή της ... ημετέρας Δύσης !

Ας μη ξεχνάμε ότι όλοι μας είμαστε άθεοι για τους περισσότερους απο τους θεούς, στους οποίους πίστεψαν οι κοινωνίες που έχουν υπάρξει στον πλανήτη μας. Απλά μερικοί διαγράφουμε ένα Θεό παραπάνω !!!

Καλό απόγευμα, με την καταπληκτική Renee Neufville:

Juicy

:)

δήμητρα♥♥♥q said...

Όταν διαβάζω ένα ενδιαφέρον κείμενο, μου είναι συνήθως αδύνατο να συμφωνώ με κάθε λέξη και φράση του. Τις περισσότερες φορές λοιπόν, αναρωτιέμαι αν η φιλοσοφία του στο σύνολό της συμφωνεί με τα δικά μου πιστεύω. Το ψιλοκοσκίνισμα το αφήνω στον εσωτερικό μου κόσμο και τα περι γενικού σχόλια στον εξωτερικό, αλλιώς άκρη δε βγαίνει.
Εφόσον όμως έγινε συζήτηση για τη λέξη "αδαείς", ας διατυπώσω κι εγώ την άποψή μου.

Αποτελεί θέση μου πως το αν ένας άνθρωπος είναι αδαής ή όχι εξετάζεται όχι με βάση τις δεδομένες συνθήκες του ερευνητή-παρατηρητή του αλλά σε συνάρτηση με τις δεδομένες συνθήκες που επικρατούσαν την εποχή που εκείνος έζησε.

Αλλιώς, μεγάλοι άνθρωποι όπως ο Αριστοτέλης, ο Πλάτωνας, ο Πυθαγόρας, ο Ηρόδοτος, ο Γαλιλαίος, ο Νεύτων, ο Δαρβίνος ακόμη κι ο ίδιος ο Αϊνστάιν, που στην εποχή τους ήταν πρωτοπόροι και έθεσαν βασικά θεμέλια σκέψης κι επιστήμης, κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν αδαείς επειδή με τα σημερινά "διευρυμένα" μέτρα παρουσιάζονται ελλιπείς.

Θα ήθελα επίσης να συμφωνήσω με τον Κώστα στο κομμάτι που λέει ότι η θρησκεία για τον άνθρωπο λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά, αναφέροντας πως η θρησκευτική πίστη σχετίζεται περισσότερο με το είδος εκείνο της νοημοσύνης που ονομάζεται ψυχοσυναισθηματική και λιγότερο με τον δείκτη ευφυΐας που κάποιος άνθρωπος διαθέτει. Εκείνο που ουσιαστικά προσπαθεί να απαντήσει η θρησκευτική πίστη είναι το γιατί, κάτι το οποίο προφανώς έχει αποτύχει να εξηγήσει η επιστήμη καθώς για αυτήν πολλές κοσμογονικές αλλαγές κινούνται στη σφαίρα του τυχαίου. Όμως ο άνθρωπος είναι γαλουχημένος να σκέφτεται την πορεία της ζωής τελολογικά και συχνά του είναι αδύνατο να εμπεδώσει και να αποδεχτεί το "τυχαίο".

Σε έναν τρισδιάστατο κόσμο που είναι πιθανότατα ένα γιγαντιαίο φαντασμαγορικό ολόγραμμα, συνεπώς η μέγιστη των ψευδαισθήσεων, ίσως είναι εξωφρενικά ασήμαντο να συζητάει κανείς για την -κατά πολλούς- ψευδαίσθηση που ονομάζεται Θεός.

Η συζήτηση είναι τεράστια αλλά πιστεύωω πως και σε αυτή όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, η αλήθεια δεν μπορεί να "ακουμπήσει" πάνω σε έναν άξονα αλλά πρέπει να εξεταστεί πολυδιάστατα.

Καλό απόγευμα

negentropist said...

Eνδιαφέρουσες οι απόψεις σου melv@ki, με ορισμένες απο τις οποίες συμφωνώ :)

Susie Arioli - Pennies From Heaven

Kαλό απόγευμα !


ΥΓ. Ούτε κατά διάνοια δεν θα χρησιμοποιούσα το επίρρημα "πιθανότατα", για το υποτιθέμενο ολόγραμμα της τετραδιάστατης οριακής επιφάνειας του σύμπαντος που ζούμε, η οποία ίσως να περιέχει όλη την κβαντική πληροφορία πραγματικού πενταδιάστατου σύμπαντος, που δεν αντιλαμβανόμαστε στην ολοτητά του. Κι' αυτό γιατί απλούστατα δεν γνωρίζω να υπάρχουν έγκυρα, σαφή, επαναλήψιμα και διασταυρωμένα πειραματικά δεδομένα, που να επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο !!

:)

δήμητρα♥♥♥q said...

Xμ... ναι, βλέπεις; "Πιθανόν είναι" ήταν η σωστή έκφραση που εν τη ρύμη του λόγου βγήκε "είναι πιθανότατα". To "πιθανόν" είναι αρκετά ασαφές και κείται σε περιοχές ελάχιστης έως και μέγιστης πιθανότητας. Άρα όταν το λέει κανείς εξασφαλίζει παν ενδεχόμενο!

Είδες πόση διαφορά μπορεί να κάνει ο εμφατικός λόγος σε ένα απλό επίρρημα εν τω μέσω σοβαρής πρότασης;

Πειραματικά δεδομένα υπάρχουν αλλά δεν είναι ικανά -ακόμη- να στηρίξουν τη συγκεκριμένη θεωρία. Αλλά μη ξεχνάς ότι το ίδιο "κουμπωμένα" και "σκεπτικιστικά" υποδέχτηκε η επιστημονική κοινότητα τη θεωρία της σχετικότητας, τη κβαντομηχανική καθώς και την ύπαρξη των αόρατων μαύρων τρυπών.

Δεν υπερθεματίζω τη θεωρία του ολογραφικού σύμπαντος, μην παρεξηγηθώ, απλά δεν την απορρίπτω. Θα πρέπει πάντως να παραδεχτείς ότι πρόκειται για μια πολύ γοητευτική θεωρία που θέτει σε άλλο επίπεδο τις θρησκείες που θεωρούν το σύμπαν ως "ψευδαίσθηση", τη φυσική, τη "μεταφυσική" και άλλα πολλά που αντιμετωπίζουμε με τη στεγανή μας λογική.
Εναποθέτω ταπεινά τις ελπίδες μου στο CERN και χαιρετώ!

Penny said...

Η επιστήμη οφείλει να προχωρά και αλίμονο αν κάτι τέτοιο θέτει ζήτημα προσβολής θρησκευτικού συναίσθηματος ή θίγει την ανάγκη κάποιου να πιστεύει σε κάτι. Ούτε αυτό είναι έλλειψη σεβασμού, όσο κι αν οι πιστοί νιώθουν ότι η επιστήμη έχει βάλει στόχο τα καημένα τους επιχειρήματα, τα οποία συνήθως καταλήγουν σ αυτή την περίφημη ανάγκη του ανθρώπου για πίστη, για ελπίδα,δηλαδή στο φόβο του για τον θάνατο. Σέβομαι απόλυτα την ανάγκη της γιαγιάς που πηγαίνει κάθε κυριακή στην εκκλησία, με σταυρώνει κάθε που έρχομαι και φεύγω με ευχές κι ούτε ποτέ ένιωσα την ανάγκη να τη σταματήσω ή να της "ανοίξω" τα μάτια, να την "σώσω από την πλάνη της", ως άλλος σταυροφόρος.Ισως κι εγώ στην ηλικία της ποιος ξέρει, μπορεί να προσεύχομαι στον αγαπημένο μου βούδα πρωί μεσημέρι βράδυ. Από το σχολείο όμως που θα στείλω το παιδί μου και το πανεπιστήμιο απαιτώ να διδαχτεί να εξετάζει και να ερευνά και όχι πως να κάνει τον σταυρό του. Στο κάτω κάτω αυτό θα του το μάθει η γιαγιά του) Ποια ανάγκη σπρώχνει τον «καημένο» τον πιστό να σκοτώνει στο όνομα του θεού του και να εξεφτελίζει την δύναμη κάποιου άλλου ανθρώπου ο οποίος δεν χρειάζεται κανένα θεό για να κάνει το καλό ή το κακό; Δεν είδα κανέναν άθεο να ξεκινά ιερό πόλεμο, αντίθετα βλέπω καθημερινά φοβισμένους φανατικούς πιστούς να υποτιμούν και να διασύρουν ανθρώπους που ερευνούν, επιστήμονες που κάνουν σωστά την δουλειά τους, ανθρώπους που απλά σκέφτονται, μόνο και μόνο επειδή τυχαίνει στον δύσκολο δρόμο τους για την κατανόηση του κόσμου και της ζωής να γκρεμίζουν τα σαχλά επιχειρήματα των ιστορικο πολιτικό οικονομικό κοινωνικών αναγκαιοτήτων που χρησιμοποιεί η εκάστοτε θρησκεία. Δεν το κάνουν κι επίτηδες, ούτε έχουν τον καημό τους. Όταν ο Δαρβίνος ανακάλυψε την εξέλιξη των ειδών δεν είχε στόχο να χτυπήσει καμία θρησκεία, την δουλειά του έκανε ο άνθρωπος. Είπαμε, να μην λοιδωρούμε τους αδύναμους που την έχουν ανάγκη, πάει πολύ όμως να πολεμάμε και να εμποδίζουμε όσους αντέχουν να δουν πέρα από αυτή την ανάγκη, τη σκόνη κατάματα. Ελεος πια, τέρμα με την παντοδυναμία του φόβου!Οταν τρώς μια τούρτα το θέμα είναι η συνταγή και όχι πως λένε τον τύπο που την έφτιαξε. Ούτε κάνεις δεήσεις να την ξαναφτιάξει την επόμενη μέρα. Δεν πα να τον λένε και μήτσο, η τούρτα είναι το θέμα μας.

υγ: σόρυ για την κατάχρηση χωροχρόνου..είδες, όταν είναι ξεκούραστος ο άνθρωπος έχει χρόνο για πολυλογία!