Διπλός Jacques Prévert (1900 - 1977)

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑ (Quartier Libre)

Έβαλα το πηλίκιό μου στο κλουβί

και βγήκα με το πουλί στο κεφάλι

Λοιπόν;

δε χαιρετάνε πια;

ρώτησε ο διοικητής

Όχι

δε χαιρετάνε πια

απάντησε το πουλί

Α, καλά

συγχωρείστε με νόμιζα πως χαιρετάνε

είπε ο διοικητής

Συγχωρεμένος, κάθε άνθρωπος μπορεί να κάνει λάθος

είπε το πουλί.

Jacques Prévert I

ΠΑΤΕΡ ΗΜΩN (Pater Noster)

Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς

Κάτσε εκεί

Κι εμείς θα μείνουμε στη γη

Που μερικές φορές είναι τόσο ωραία

Με τα μυστήριά της της Νέας Υόρκης
Κι ακόμα με τα μυστήριά της των Παρισίων
Που αξίζουν όσο κι εκείνο της Αγίας Τριάδος

Με το μικρό κανάλι της του Ουρκ
Το μακρύ τείχος της Κίνας
Τον ποταμό της του Μορλέ
Τις λιχουδιές της του Καμπρέ
Με τον Ειρηνικό της Ωκεανό
Και τις δύο λίμνες της του Κεραμεικού

Με τα καλά παιδιά της και τα κακά της υποκείμενα

Με όλα τα θαύματα του κόσμου

Που είναι εδώ

Απλώς πάνω στη γη

Στη διάθεση του καθενός

Σκορπισμένα

Όλο έκπληξη και τα ίδια που είναι τόσο θαυμάσια
Και που δεν τολμούν να το παραδεχτούν
Όπως ένα όμορφο γυμνό κορίτσι που δεν τολμά
να δείχνει τα κάλλη του

Με τις φριχτές αθλιότητες του κόσμου

Τις λεγεώνες
Με τους δικούς τους λεγεωνάριους
Με τους δικούς τους βασανιστές

Με τους κυρίαρχους αυτού του κόσμου

Τους κυρίαρχους με τους ιερείς τους και τους προδότες τους

και τους γαλονάδες τους

Με τις εποχές
Με τα χρόνια

Με τα ωραία κορίτσια και τα γέρικα κωθώνια

Με τ' άχυρα της μιζέριας που σαπίζουν στ' ατσάλι των κανονιών.

Jacques Prévert II

Tamara de Lempicka, Ανδρομέδα (1927 - 1928)



YΓ:   Μonty Pythons:      Στρατιωτικές νεράϊδες 
"Εντάξει... Σταματείστε το!  Ανόητο και  λιγάκι ... ύποπτο νομίζω"

:-)

Lucy in the Sky with Diamonds

Oι ιατρικές  επιστήμες έχουν να επιδείξουν μία μακρά παράδοση αυτοπειραματισμού. Π.χ., τo εμβόλιο του τύφου, ο καρδιακός καθετηριασμός, μέχρι και τα ηλεκτρόδια που εμφυτεύονται  στο νευρικό σύστημα καθιερώθηκαν επειδή βρέθηκαν επιστήμονες που αυτοστρατολογήθηκαν ως ινδικά χοιρίδια.

Ένα απο τα πλέον μνημειώδη παραδείγματα συνέβη στις 6 Απριλίου 1943, όταν ο Ελβετός χημικός Αlbert Hofman (1906 – 2008) κάνοντας έρευνα στα παράγωγα του λυσεργικού οξέος, τυχαία ανέπνευσε απο τις άκρες των δακτύλων του LSD-25. Τρείς μέρες αργότερα, με την θέλησή του κατάπιε 250 μg αυτής της χημικής ένωσης, την οποία συνέθεσε έχοντας χρησιμοποιήσει ένα μήκυτα της σίκαλης.

Στην αυτοβιογραφία του "LSD, My problem child", αναφέρει ότι  "... περιήλθα σε μία MH δυσάρεστη κατάσταση που χαρακτηριζόταν απο εξαιρετικά διεγερμένη φαντασία. Ήμουν  σε ένα ονειρικό καθεστώς, με τα μάτια κλειστά (επειδή το φώς της μέρας έλαμπε ενοχλητικά) και αισθάνθηκα μία αδιάκοπη ροή φανταστικών εικόνων και εξαιρετικών σχημάτων με έντονο καλειδοσκοπικό χρωματικό παιγνίδισμα. Μετά απο δύο ώρες  η κατάσταση αυτή ξεθώριασε..."

Οι λέξεις "... επιθυμία να γελάω συνεχώς ..." ήταν απο τις τελευταίες που έγραψε δυσανάγνωστα στο ημερολόγιό του εκείνη τη μέρα.  Λόγω της κατάστασής του αποφάσισε να φύγει νωρίτερα απο το εργαστήριό του στη Sandoz (τώρα Νovartis).

Στο ταξίδι επιστροφής στο σπίτι  δεν μπορούσε να διακρίνει αν εκινείτο το ποδήλατό του !  Αυτή η ημερομηνία της 19ης Απριλίου ονομάστηκε "ημέρα ποδηλάτου" απο τους θιασώτες του LSD.

Τελειώνω αυτή την ανάρτηση με μία προσωπική νότα. Πριν απο δυόμισυ περίπου 10ετίες, σε ένα απίστευτο ιδιωτικό πάρτυ  Άγγλων μεταπτυχιακών φοιτητών στο South Kensington του Λονδίνου, με πλησίασε ξαφνικά η θεά Αφροδίτη, ίσως επειδή ήμουν ο μοναδικός έλληνας εκεί. Της είπα ότι  έμοιαζε να έχει διακτινιστεί απο τον Όλυμπο, κι' ας  ήταν ξανθιά και Αγγλίδα.

Εκείνη χαμογέλασε και χωρίς πολλές περιστροφές, εμφάνισε ένα μικροσκοπικό πρασινωπό χάπι και μου πρότεινε να το μοιραστούμε. Μόλις διαπίστωσε τον έντονο δισταγμό μου, επανήλθε λέγοντας ότι και το 1/4  αρκεί. Προβληματίστηκα, γιατί γενικά δύσκολα λέει κανείς όχι στη βελτιωμένη προσφορά μιας ολύμπιας θεάς. Τι έκανα τελικά ?  Μα φυσικά ότι θα έκανες και συ, φίλε αναγνώστη του blog. To σωστό για την ...  περίσταση !

Λίγες μέρες μετά, είδα στο BBC μία συνέντευξη του  Pierre Trudeau, τότε Πρωθυπουργού του Καναδά, λίγο πριν τελειώσει η θητεία του. Ο Trudeau είναι ίσως ο μοναδικός πολιτικός που έχω ποτέ συμπαθήσει. Ένας αδιάκριτος δημοσιογράφος τον ρώτησε : "'Εχετε ποτέ καπνίσει μαριχουάνα?" H απάντηση ήταν χωρίς δισταγμό: "Ποτέ στον Καναδά !"

Ένα κλικ στις 3 εικόνες ενδεχομένως να μην σας απογοητεύσει ...  

 YΓ: Σύμφωνα με τη δημοσίευση "Μixing the kykeon", o κυκεών, δηλαδή το ποτό που κατανάλωναν οι συμμετέχοντες στα Ελευσίνια Μυστήρια, μπορεί να είχε προέλθει απο παραισθησιογόνα της προαναφερθείσας ομάδας μηκύτων της σίκαλης.

Ξε-ύφανση του τόξου

Ο άγγλος ποιητής Keats ανησυχούσε έντονα μήπως o επιστημονικός ορθολογισμός ... "ξε-υφάνει" το ουράνιο τόξο. Στη σύντομη ζωή του, τον προβλημάτισε η  αποστράγγιση των φυσικών φαινομένων απο κάθε ποιητικό μυστήριο. Άλλωστε, είναι γνωστή η μομφή του στον Νεύτωνα οτι κατέστρεψε την ομορφιά του ουράνιου τόξου, επειδή το εξήγησε ανάγοντάς το σε πρίσματα !

Είναι πανέμορφη η ποίηση του Keats, αλλά αντίθετα μ' εκείνον έχω τη γνώμη ότι η μελέτη των ουράνιων τόξων εμπλουτίζει την "εκτίμησή" μας γι' αυτά. Η επιστήμη όχι μόνο δεν ... καταστρέφει, αλλά ανακαλύπτει  ομορφιά και ποίηση στον καμβά της φύσης.

Το πολύχρωμο τόξο είναι μόνο η αρχή. Αν το παρατηρήσουμε προσεκτικά θα δούμε ότι έξω απο το κεντρικό τόξο υπάρχει μία σκοτεινή ταινία ουρανού και ένα δεύτερο, αχνότερο τόξο, με χρώματα σε αντίθετη διάταξη. Εσωτερικά του κεντρικού τόξου υπάρχουν πρασινωπά και πορφυροειδή τόξα, τα γνωστά υπεράριθμα τόξα. Επίσης μπορεί να έχουμε διακύμανση της φωτεινότητας του κεντρικού τόξου κατά μήκος ή/και πλάτος, όπως και την διάσπασή του σε πολλαπλά τόξα κοντά στην κορυφή.  Αν το παρατηρήσουμε με γυαλιά polaroid, το τόξο αυξάνεται και μειώνεται με την κίνηση του κεφαλιού.

Η βασική εξήγηση του φαινομένου συνίσταται  στο ότι κάθε σταγονίδιο νερού στην ατμόσφαιρα, λειτουργεί σαν καθρέφτης, φακός και πρίσμα, όλα σε ένα πακέτο. Τα σταγονίδια σκεδάζουν ανισομερώς το ηλιακό φως, με τάση να το εστιάζουν 138 μοίρες σε σχέση με την προσπίπτουσα διεύθυνσή του. Τα σταγονίδια που σχηματίζουν αυτή τη γωνία με το ηλιακό φως δείχνουν φωτεινότερα. Όλα μαζί σχηματίζουν έναν δακτύλιο. Συνήθως βλέπουμε μόνο το πάνω μισό του εν λόγω δακτυλίου επειδή δεν υπάρχουν αρκετά σταγονίδια κοντά στο έδαφος.

Η γωνία των 138 μοιρών σημαίνει ότι μπορούμε να δούμε το ουράνιο τόξο με την πλάτη στον ήλιο. Τα σταγονίδια-φακοί  διαχωρίζουν το λευκό ηλιακό φως σε χρωματιστές ταινίες. Οι πολλαπλές ανακλάσεις μέσα στα σταγονίδια δημιουργούν τα εξωτερικά τόξα. Η κυματική συμβολή δημιουργεί υπεράριθμα τόξα. Οι παραμορφώσεις στο σχήμα των σταγονιδίων δημιουργούν διακυμάνσεις φωτεινότητας κατά μήκος του τόξου. Τα διάφορα μεγέθη των σωματιδίων παράγουν πολλαπλά διασπασμένα τόξα στη κορυφή. Τέλος, το φως πολώνεται όπως η λάμψη πάνω σε κάθε υδάτινη επιφάνεια.

Ουσιαστικά το ουράνιο τόξο δεν είναι παρά μία παραμορφωμένη εικόνα του ήλιου !  Η συγκεκριμένη επιπρόσθετη γνώση σίγουρα επαυξάνει την ομορφιά του.

Ένας ποιητής, ένας ζωγράφος ή ένας καλλιτέχνης, που κατά τεκμήριο είναι αισθητικά εξευγενισμένοι,  μπορούν να εκτιμήσουν την ομορφιά ενός ουράνιου τόξου. Όμως ένας άνθρωπος με  βαθιά επιστημονική κατανόηση των φυσικών φαινομένων έχει ένα εξαιρετικό πλεονέκτημα, ακόμα και αν δεν είναι τόσο αισθητικά εκλεπτυσμένος όσο ένας καλλιτέχνης: την επιπρόσθετη γνώση, που του δίνει επιπλέον δυνατότητες να εκτιμήσει βαθύτερα την ομορφιά και στο επίπεδο των φυσικών διεργασιών (σε μικρόκοσμο και μακρόκοσμο) που επίσης διέπονται  από εξαιρετικό κάλλος, δυστυχώς απροσπέλαστο για πολλούς ανθρώπους της τέχνης και της ποίησης.

Με λίγα λόγια, η επιστήμη προσθέτει, δεν αφαιρεί.

Με κλικ σε κάθε μία απο τις παραπάνω 3 εικόνες, θα διαπιστώσετε τις αφορμές για το κείμενό μου ...

Ανοιχτές πόρτες για πάντα

Eκτιμώ απεριόριστα την ισχύ της ανθρώπινης λογικής, που διαπερνά τις φυσικές επιστήμες μέσω της παράλογης αποτελεσματικότητας των μαθηματικών.

Δεν με ενοχλεί ιδιαίτερα που δεν είμαι χορτοφάγος, αλλά πάντως με προβληματίζει η έλειψη σεβασμού σε οποιαδήποτε μορφή ζωής.

Δεν έχω υβριδικό αυτοκίνητο, αλλά σκοπεύω να αγοράσω μόνο όταν βελτιωθούν οι επιδόσεις και η αυτονομία τους, σε πείσμα της μοδάτης και αμετροεπούς περιβαλλοντικής υστερίας.

Ως αθεράπευτα ελευθερόφρονας έχω την πεποίθηση ότι  όλοι oι άνθρωποι πρέπει να έχουν ίσες ευκαιρίες, άσχετα απο επιλογές και ιδιαιτερότητες.

Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποια υπερκόσμια οντότητα, που απαιτεί  να  την ...  δοξολογούν  δουλοπρεπώς και χωρίς σταματημό, που ανταποκρίνεται σποραδικά σε προσευχές,  ενώ παράλληλα διατηρεί αρχείο με ηθικές επιδόσεις  για αξιολόγηση σε εύθετο χρόνο.

Απεχθάνομαι την συντριπτική πλειοψηφία  των  πολιτικών και  όσους άλλους κάνουν τεμενάδες σε ρασοφόρους, ακόμα και στο όνομα μιας πολιτικά ορθής ανεκτικότητας. Όλοι τους παραβλέπουν ότι η πίστη σε θρησκευτικούς μύθους είναι ιδιωτικό ζήτημα, ενώ η πολιτική είναι δημόσια.

H  εξέλιξη των ειδών μέσω της φυσικής επιλογής είναι  πολλαπλά διασταυρωμένο και επιστημονικά  αδιαμφισβήτητο  γεγονός. Aς μάθουμε επιτέλους να το αντιμετωπίζουμε κατάματα.

Ευγενής και ... κομψός απολογητής της υπέρτατης Θεϊκής οντότητας

ΥΓ: Συστήνω ανεπιφύλακτα κλικ στις 2 εικόνες

:)

Δυαδικός αυτοματισμός

Να φύγουμε. Eμπρός!

Να φύγουμε μακρυά. Στα Γάβλανα!

Στα Γάβλανα! Εκεί που είναι η σωτηρία,

στης λήθης τ'απάνεμο λιμάνι.

Η γαλήνη. Εκεί!

Θύματα εξιλαστήρια της αγάπης,

της νύχτας ασκητικοί στρατοκόποι,

της αυγής περήφανοι περπατητές,

ανάφτε το θαλασσινό φανάρι.

Ποιός έχει τακαττ....

...τίνος το λέει στ'αλήθεια η καρδιά

ας έλθει...

Μη χρονοτριβούμε άδικα

σε μάταιες ανασκοπήσεις του παρελθόντος.

Οι καιροί είναι αβέβαιοι.

Καμμιά ασφάλεια δεν έχουν οι δρόμοι

και σε πολλά σημεία, η πλημμύρα

κατέκλεισε το παν. 

Στα σκοτεινά χαντάκια στοιβάχτηκαν

σε στάσεις ειρωνικές οι καρυάτιδες,

οι ποθοκρατόρισσες των ερωτικών μας χρόνων.

Το περίφημό τους χαμόγελο πέταξε μακρυά

κι ανθεί τώρα σε κάτι χαμένα ερημονήσια...

Τ'αστροπελέκι μας δείχνει το δρόμο.

Εμπρός! Στα Γάβλανα της Λυκαονίας,

ν'αναπαυθούμε... 

Ν. ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΥΓ1:  Διαβάζει ο Nικόλαος Εγγονόπουλος. Aνέκδοτη ηχογράφηση, Woodberry Poetry Room, 1950

Μπολιβάρ, Μέρος Α'

Μπολιβάρ, Μέρος Β'

Μπολιβάρ, Μέρος Γ'

(Με κλικ στην φωτογραφία ακούστε και το  υπέροχο: "Περί Ύψους" ) 

ΥΓ2:  "Νικόλαε Εγγονόπουλε, σε αυτόν τον κόσμον υπάρχουν δύο λογιών ανθρωποι, σε όλες τις τάξεις και σε όλες τις ειδικότητες. Οι δυνάμενοι να εκτοξεύσουν σπέρμα διεισδύοντες, και οι άνθρωποι οι εκτοξεύοντες μόνον σκατά. Εσύ ανήκεις εις τους πρώτους. Άσε τους άλλους να κάνουν τη βρωμερή δουλειά τους"

(Απόσπασμα απο το  κείμενο του Ανδρέα Εμπειρίκου  "Νικόλαος Εγγονόπουλος ή το θαύμα του Ελμπασάν και του Βοσπόρου", το οποίο πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Τετράδιο, τεύχος 3, Δεκέμβριος 1945)

Διανoουμενίστικος σνομπισμός

Όπως υπάρχει μεγάλο ποσοστό ακαλλιέργητων επιστημόνων με φυσικομαθηματικές και πολυτεχνικές  σπουδές, έτσι υπάρχει και μία μεγάλη τάξη  "διανοούμενων" των Θεωρητικών και Κοινωνικών σπουδών που είναι εντελώς αγράμματοι όσον αφορά τα Μαθηματικά και τις Θετικές Επιστήμες. Καλός είναι ο Αισχύλος, αλλά ίσως θα έπρεπε να διδάσκονται στα σχολεία μας και ιδέες που θα μας βοηθούσαν να καταλάβουμε τα θεμέλια της φύσης του σύμπαντος.

Αν και μερικοί ατυχώς θεωρούν την κλασσική μόρφωση ως βασική  προϋπόθεση για τον μετέπειτα εγκιβωτισμό κάποιου στη χορεία των "διανοουμένων", υπάρχουν και άλλες μορφές εκπαίδευσης, οι οποίες, καθώς προχωράμε ορμητικά στον 21ο αιώνα, ίσως να είναι καταλληλότερες για τους διανοούμενους του μέλλοντος.

Οι προκαταλήψεις πολλών που δεν έχουν "Θετική" μόρφωση είναι παροιμοιώδεις. Είναι  γνωστές  αρκετές ιστορίες και ανέκδοτα που αφορούν τον τρόπο με τον οποίο οι αμύητοι στα επιστημονικά ζητήματα προστατεύουν την άγνοιά τους, συνήθως υποτιμώντας χαριτωμένα με ένα προσποιητό κοσμοπολίτικο ύφος όλα όσα δεν καταλαβαίνουν, διασκεδάζοντας μάλιστα με την γνωστική τους ένδεια και ανεπάρκεια.

Με έκπληξή μου έχω δει γνωστό γλοιώδη δημοσιογράφο "τηλεαστέρα" να καυχιέται  για την απόλυτη ανικανότητά του στα Μαθηματικά ! Προφανώς είναι ευκολότερο να αστειεύεται κανείς με πράγματα που τον δυσκολεύουν, παρά να έχει την τιμιότητα να τα αντιμετωπίσει.

Ευτυχώς που υπάρχουν και οι  εξαιρέσεις. Πού και πού γίνονται best sellers εκλαϊκευμένα επιστημονικά βιβλία, όπως πχ το πασίγνωστο "A Brief History of Time" του  Stephen Hawking. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, o χρόνος ανάγνωσης των 256 σελίδων του βιβλίου δεν ξεπερνά την μισή ημέρα και μάλιστα δεν απαιτούνται περισσότερες απο 1000 θερμίδες για την ... κατανόηση του περιεχομένου του.

Ποιό είναι το όφελος απο την μελέτη τέτοιων εκλαϊκευμένων  επιστημονικών πονημάτων; Μα φυσικά η αύξηση της ποσότητας της εύτακτης πληροφορίας στον εγκέφαλό μας. Ούτως ή άλλως,  η παρελκόμενη επίπτωση της απειροελάχιστης  αύξησης της συνολικής συμπαντικής εντροπίας, δεν θα πρέπει να μας απασχολεί ιδιαίτερα.

ΥΓ:  5 υπέροχα μικρά video με τον ανεπανάληπτο Richard Feynman

Ωδή σε ένα λουλούδι
Koινωνικές Επιστήμες
Ασέβεια στις "αυθεντίες"
Κανόνες Σκακιού και Φυσική
Αμφιβολία, Αβεβαιότητα και Θρησκείες

Η ευχαρίστηση του να ανακαλύπτεις πράγματα ...

Οικονομικές ... αστοχίες

Τα Οικονομικά δεν είναι επιστήμη με την πραγματική έννοια του όρου. Είναι απλά ένα τεχνούργημα της ανθρώπινης επινοητικότητας, που οδηγεί σε συμφωνίες μεταξύ "παικτών" παιγνίων στα πλαίσια μιας αποδεκτής κοινωνικής τεχνολογίας.

Είναι προφανές ότι στα οικονομικά παίγνια απουσιάζει κάποια υποκείμενη φυσική πραγματικότητα, εκτός απο εκείνη που αφορά τους "παίκτες". Οι οικονομικές ιδιότητες και οι κανόνες καθορίζονται και οριοθετούνται  απο τις ευμετάβλητες διαθέσεις των  "παικτών". Επειδή λοιπόν τα οικονομικά μοντέλα δεν είναι εγγενώς συνδεδεμένα με τις βιολογικές και φυσικές πραγματικότητες, αστοχούν αυθαίρετα όταν αλλάζει η ανθρώπινη κοσμοθεώρηση.

Κατά κανόνα τα Οικονομικά εδράζονται σε συστήματα ανθρώπινων πεποιθήσεων.  Συνεπώς, όταν οι "φυσικές" και οι "οικονομικές" οριακές συνθήκες γίνονται περιοριστικές, τότε τα Οικονομικά είναι άνευ σημασίας. Το παίγνιο δυστυχώς ... τελειώνει.

Σύνδεσμος για  απευθείας (online) διάβασμα του "κλασσικού" έργου: Τheory of Games and Economic Behaviour, των  John von Neumann  και Oskar Morgenstern